آیشمن: وحشتم از این بود که مبادا روزی پته ام روی آب بیفتد/ خطر بالای سرم به پرواز درآمده بود

به گزارش خبرگزاری اوبیکو روز جمعه ۲۴ آذر ۱۳۴۰ آدولف آیشمن مسئول اداره ی امور مربوط به امور یهودیان حکومت آلمان نازی در دادگاه ویژه ی اسرائیل به جرم قتل شش میلیون یهودی به اعدام محکوم شد و درست شش ماه بعد باز هم در روز جمعه ساعت ۱۱ خرداد ۱۳۴۱ در اورشلیم( شهر قدس) به دار آویخته شد. او که پس از سقوط آلمان نازی در جنگ دوم جهانی به آرژانتین گریخته بود سرانجام پس از چند سال شناسایی و برای محاکمه به اسرائیل منتقل شد. روز پنج شنبه هشتم شهریور ۱۳۴۱ سه ماه پس از اعدام آیشمن روزنامه ی اطلاعات خبر داد که آیشمن در طول مدتی که در اورشلیم(شهر قدس) زندانی بوده یادداشت هایی نوشته که به طرزی مرموز به بیرون درز کرده است اطلاعات از همان روز این یادداشت ها را با ترجمه ی احمد مرعشی به صورت سریالی منتشر کرد. ادامه ی این یادداشت ها را به نقل از روزنامه ی اطلاعات (یکشنبه ۱۱ شهریور ۱۳۴۱) می خوانید:

– اسم تان چیست؟

– اتو – اکوان

– درجه؟

– اس اس اونتر اشتورم فوهرر

– متولد؟

برای این که وقت گذرانی کنم گفتم: «بله!»

ولی دیدم دارد حوصله اش سر می رود زود افزودم: «۱۹ مارس ۱۹۰۵ در برووسلاو.»

افسر بازپرس درجه ی سروانی داشت ولی آمریکایی خالص نبود خیلی فصیح آلمانی صحبت می کرد. دزدکی قیافه اش را می پاییدم. به نظرم نمی رسید که یهودی باشد ولی بدون تردید خود او یا پدر و مادرش از آلمان به آمریکا مهاجرت کرده بودند. تصمیم گرفتم دلش را به دست آورم به همین جهت ناگهان گفتم: «جناب سروان! به شما معامله ای پیشنهاد می کنم.»

پرسید: «معامله؟»

– آری من این خودنویس قشنگ و قیمتی را به شما می بخشم در عوض شما با دادن چند دو جین تخم مرغ به وضع غذای ما سر و صورت بهتری بدهید.

لحظه ای چنان به نظرم رسید که می خواست بلند شود و مرا به باد کتک بگیرد ولی به زودی از خر شیطان پیاده شد خودنویس را به جیب گذاشته و مرا مرخص کرد.

بعدازظهر همان روز من صاحب یک جعبه تخم مرغ شدم و توانستم با تقسیم آن تخم مرغ ها بین سایر اسرا محبوبیتی میان آن ها برای خودم دست و پا کنم.

همان شب نشستم و سرگذشت قانع کننده ای برای خودم بافتم زیرا یقین داشتم که اگر بازپرس دیگری از من بازپرسی کند محال بود بتوانم مثل بار اول به خیر بگذرانم. در آن روزها من درباره ی سرنوشت ناسیونال سوسیالیست ها بیش تر از سرنوشت خودم تاسف می خوردم. تصور می کنم در آن روزهای اولیه ی اسارتم برای اولین بار پس از سال ها بود که دست به دعا بلند کردم.

در اردوگاه می بایست کار می کردم. زیاد نامطبوع نبود زیرا برای کار کردن اجباری نداشتم. کیسه های پر از نخود لوبیا و رشته فرنگی و قهوه را مرتب می کردیم. خیلی سرگرم می شدیم. زیر سایه ی درخت ها پهلوی هم می نشستیم نخودها را از لوبیاها جدا می کردیم و رشته ها را کنار می زدیم. آن وقت آشپزباشی اردوگاه سر می رسید سهم لازم را برمی داشت و یکجا در دیگ آشپزخانه ی صحرایی می ریخت.

تا می توانستیم کار را طول می دادیم تا مبادا بی سرگرمی بمانیم. مدتی بود مرا به اسارتگاه دیگری واقع در «وایدن» از حومه های «اوبرلفالز» برده و از آن جا هم به خاطر استعداد کاری که داشتم به «اوبرداخ اشتتن» انتقال دادند. کمپ اوبرداخ اشتتن اردوگاه بزرگ نیروی هوایی بود مملو از اسلحه و مهمات. به ما ماموریت داده شد که آن مهمات را مرتب نماییم.

اقامت من در آن جا از اوت ۱۹۴۵ الی ۵ ژانویه ی ۱۹۴۶ طول کشید. هنوز هیچ کس مرا سوال پیچ نکرده و هنوز هیچ کس به هویت واقعی من پی نبرده بود. همه ی کارها روبه راه به نظر می رسید ولی من تصمیم گرفته بودم به محض پیش آمدن کوچک ترین فرصتی از آن جا فرار کنم. از طرف ناظر اردو که یک اس اس اشتورم بان فوهرر سابق بود ماموریت داشتم سه دسته را به کارهای مختلف بگمارم. اکثر اعضای «گارد سیاه» سابق که هنوز ذره ای از وفاداری شان به پیشوا کاسته نشده بود خودشان را در این دسته ها جا زده بودند. اول برای این که محل کار ما خارج از اردو قرار داشت و در نتیجه آزادی بیش تری داشتیم. دوم برای این که غذای خارج اردو خیلی بهتر و خوردنی تر از غذایی بود که داخل اردو تقسیم می شد؛ اما بعدها وقتی غذای داخلی بهتر شد و حتی به همه ی کارگران جیره ی سیگار و مبلغی مزد پرداخت شد دیگر کسی حاضر به کار در خارج از اردو نگردید. اکثرا دور هم جمع می شدند و شطرنج یا اسکات (نوعی بازی ورق که بیش تر در آلمان متداول است) بازی می کردند.

لازم به یادآوری است که رفتار سربازان آمریکایی به خصوص سربازان سیاه پوست با ما بسیار خوب و محبت آمیز بود. استثنای این کمپ با سایر کمپ های «پی .او.دبلیو» این بود که در آن جا ما مجبور به رعایت مقررات و دیسیپلین نظامی بودیم. به مافوق ها همیشه احترام گذاشته می شد. بارها اتفاق می افتاد که من یعنی «اس اس اونتر اشتورم فوهرر راکمان» قلابی مجبور می شدم به یک «اوبر اشتورم فوهرر» سلام بدهم در حالی که می بایست کار برعکس باشد. اما من به روی خودم نمی آوردم و از این که می دیدم خون دیسیپلین و پرورش نظامی آلمان هنوز در رگ های ما می جوشد خوشحال شدم. به نظافت و حفظ ظاهر خود نیز خیلی توجه می کردیم.

یکشنبه ها در فضای آزاد مراسم کلیسایی به جای آورده می شد. همگی به حالت خضوع و خشوع برابر محراب می ایستادیم کشیشی موعظه می کرد. مواعظ او مورد تایید اکثریت ما قرار داشت زیرا همه اش در اطراف خوبی و نیکوکاری تبلیغ می کرد. می توانم به حدس قریب به یقین اذعان کنم که علاقه ی ما نسبت به هم دوجانبه بود.

روزی ناراحتی عجیبی در کمپ شیوع یافت؛ خبر رسید که یک کمیسیون «سی.او.سی» جدید به زودی از راه می رسد تا ضمن تحقیقات دقیق تر و مفصل تری اسرا را غربال کنند. بدون تردید سازمان امنیت آمریکا در اثنای این مدت عکس ما را به دست آورده و می خواستند با من مطابقه دهند. خطر بالای سر من به پرواز درآمده بود و دیگر بیش از آن نمی شد برای فرار ثانیه شماری و وقت کشی کرد.

اندیشه ی فرار دائما در مغز من جولان می داد. فرار از کمپ زحمتی نداشت ولی از کجا می توانستم موفق به تهیه ی لباس شخصی و مقداری پولی و خواربار بشوم؟

هر شب بی خوابی به سرم می زد. همیشه با این خیال بازی می کردم که چگونه می توان از اسارت نجات یافت. قصد فرار من به دلیل آن نبود که نمی توانستم زندگی در اسارتگاه را تحمل کنم نه بلکه زندگی در آن اردوگاه اسیران جنگی خیلی هم مطبوع بود ولی وحشتم از این بود که مبادا روزی پته ام روی آب بیفتد. سرگذشتی را که برای خودم بافته بودم روزی چند بار با همه ی کلیات و جزئیاتش در ذهن مرور می دادم. کوشش داشتم طوری بر حافظه ام مسلط شوم که اگر یک بازپرسی جدید ایجاب می کرد ضد و نقیض نگویم. ولی اگر مرا با مافوق ها و با مادون هایم مواجهه می دادند چه می توانستم بکنم؟ جای شکرش باقی بود که بین رفقای سابقم دیگر کسی مرا نمی شناخت.

ضمن فعالیت در «کماندوی کار» با ساکنین دهکده نیز تماس داشتیم. روزی نبود که عده ای از زن های دهکده پشت سیم های خاردار نیایند و برای ما گل و شیرینی نیاورند. با وجودی که به اندازه ی یک سیم خاردار بین ما و آن ها فاصله بود باز بین بعضی از آن ها و برخی از اسرا روابطی عاشقانه به وجود می آمد. پشت همین سیم های خاردار بود که بعدازظهر یکی از یکشنبه ها من هم با پرستار سابق یکی از بیمارستان ها آشنا شده جرات کردم قصد فرارم را با او در میان بگذارم. البته هویت واقعی ام را نزد او افشا نکردم همین قدر گفتم که تحت یک نام دروغی زندگی می کنم و می ترسم اگر مرا بشناسند فوری اعدامم کنند. این زن که تقریبا سی ساله به نظر می رسید نه تنها خوشگل بود بلکه حاضر به هرگونه فداکاری هم شد. بدون تردید به من قول داد وسایل فرار مرا فراهم نماید. از آن به بعد او شریک جرم من شد و من فرار خودم را به او مدیونم…

ادامه دارد…

۲۳۲۵۹