بادآب سورت، یکی از خاص ترین مناطق طبیعت گردی در ایران

باداب سورت، یه جای شگفت انگیز توی دل مازندران، با چشمه های پلکانی رنگارنگش، واقعاً یکی از خاص ترین پدیده های طبیعی ایرانه. اینجا یه تجربه بی نظیر از ترکیب آب و سنگه که هر فصلی زیبایی های خودشو داره و حسابی حال و هواتو عوض می کنه. این شاهکار طبیعت، نه فقط تو ایران که تو دنیا هم اسم و رسم داره و خیلی ها اونو با پاموکاله ترکیه مقایسه می کنن. اگه دنبال یه مقصد خاص برای طبیعت گردی هستید و دلتون یه تجربه متفاوت می خواد، باداب سورت همون جاست. توی این مقاله می خوایم از سیر تا پیاز این سفر رو با هم مرور کنیم؛ از اینکه باداب سورت دقیقاً کجاست و چطوری میشه بهش رسید، تا اینکه بهترین زمان برای دیدنش کیه و چه امکاناتی اونجا منتظرتونه. پس بزن بریم که یه سفر مجازی حسابی به این گنجینه رنگین کمانی ایران داشته باشیم!

باداب سورت چیه؟ یه شاهکار زمین شناسی توی ایران

باداب سورت رو میشه یه تابلوی نقاشی متحرک از طبیعت دونست که با حوصله و طی هزاران سال خلق شده. این چشمه های پلکانی تراورتنی، که توی ارتفاع ۱۸۴۱ متری از سطح دریا قرار گرفتن، یه پدیده زمین شناسی واقعاً نادره. آب این چشمه ها پر از املاح معدنیه که وقتی از دل زمین جوشیده و روی شیب کوه جاری میشه، رسوب می کنه و پله های رنگارنگ و حوضچه هایی با شکل و اندازه متفاوت به وجود میاره. تصور کنین چقدر زمان لازمه تا یه همچین سازه ای شکل بگیره، هر سانتی متر از این پله ها صدها سال طول کشیده تا ساخته بشه!

اهمیت باداب سورت فقط به خاطر زیباییش نیست؛ این چشمه ها از نظر زمین شناسی هم کلی حرف برای گفتن دارن. به خاطر همین خاص بودنش هم هست که سال ۱۳۸۷ بعد از کوه دماوند، به عنوان دومین اثر طبیعی ملی ایران ثبت شد. حتی قرار بود به عنوان یه ژئوپارک جهانی هم ثبت بشه و با چشمه های پلکانی معروف پاموکاله تو ترکیه، خواهرخوانده بشن. البته نمونه های مشابه این چشمه ها تو جاهای دیگه دنیا مثل نیوزیلند، ایتالیا، مکزیک و چین هم پیدا میشن، ولی باداب سورت ایران واقعاً یه چیز دیگه ست و حسابی دل از آدم می بره.

باداب سورت کجاست؟ آدرس دقیق و مختصات روی نقشه

خب، حالا این جای قشنگ دقیقاً کجای مازندران قرار گرفته؟ اگه بخوایم آدرس دقیق بدیم، باداب سورت توی استان مازندران، جنوب شهرستان ساری، بخش چهاردانگه، دهستان پشت کوه، نزدیک روستاهای اروست و مالخواست و توی یه روستایی به اسم سورت قرار داره. این چشمه ها درست روی یه شیب کوهستانی قرار گرفتن که از شمال به جنگل های سوزنی برگ، از شرق به ارتفاعات پر از بوته، از جنوب به دره های پایین دست و از غرب به روستای اروست محدود میشه.

مسیرهای دسترسی به باداب سورت: چطوری برسیم؟

برای اینکه خودتونو به این بهشت رنگارنگ برسونید، دو تا مسیر اصلی پیش روتونه، مخصوصاً اگه از تهران میاید:

• مسیر اول (از طریق سمنان): این مسیر معمولاً خلوت تر و جاده اش هم بهتره. باید از تهران به سمت سمنان حرکت کنید، بعد از سمنان برید به مهدیشهر، شهمیرزاد، فولادمحله و بعد از سه راه تلمادره، مستقیم برید سمت روستای اروست. این جاده تا اروست آسفالته و راحته.

• مسیر دوم (از طریق مازندران): اگه دلتون می خواد از جاده های سرسبز مازندران لذت ببرید، می تونید از تهران به سمت ساری حرکت کنید، بعد از ساری برید به کیاسر و از اونجا به سه راه تلمادره و بعد هم روستای اروست. این مسیر هم تا اروست آسفالته ست.

بعد از اینکه به سه راهی تلمادره رسیدید، یه پمپ بنزین و یه پاسگاه پلیس رو می بینید. جاده ای که درست روبروی پاسگاهه، شما رو به سمت اروست هدایت می کنه. تو مسیر از روستاهایی مثل پسرت، کوات و قلعه سر رد میشید تا بالاخره به یه سه راهی می رسید که محلی ها بهش میگن سه خط. اینجا خیلی ها اشتباه می کنن! مسیر آسفالته سمت چپ به روستای اروست میره و آسفالته سمت راست به مالخواست. اما مسیر مستقیم که خاکی هم هست و توی حریم روستای اروست قرار داره، همون راهیه که شما رو مستقیم به چشمه ها می رسونه.

یه نکته خیلی مهم: حدود ۸ کیلومتر از مسیر از روستای اروست تا خود چشمه ها، خاکی و حسابی ناهمواره. اگه ماشینتون سواری معمولیه، ممکنه اینجا به مشکل بر بخورید. بهتره اگه ماشین آفرود یا شاسی بلند دارید با اون برید. قبل از اینکه وارد این مسیر بشید، مطمئن بشید که بنزین کافی دارید، چون تو این حوالی دیگه پمپ بنزین پیدا نمیشه. ضمناً، تابلوهای راهنما هم خیلی کمه، پس حتماً از GPS یا نقشه های آنلاین استفاده کنید که تو راه گم نشید و بتونید مسیر درست رو پیدا کنید.

چرا اسمش رو گذاشتن باداب سورت؟ ریشه های یه اسم خاص

اسم باداب سورت واقعاً جالبه و خودش یه داستانی داره. این اسم از ترکیب دو تا کلمه درست شده: باداب و سورت. باداب تو زبان فارسی به معنی آب گازداره، یعنی آبی که توش حباب و گاز داره، مثل نوشابه! خب، آب این چشمه ها هم واقعاً پر از حباب و گازه های طبیعیه. سورت هم تو زبان محلی مازندرانی، یعنی شدت و تندی. بعضی از مردم محلی میگن وقتی تو قسمت های عمیق تر چشمه شیرجه می زنید، گوشتون سوت می کشه و این به خاطر همین گازهای موجود تو آب و شدت جریانشه. تازه، سورت اسم یه محله تو روستای اروست هم هست و به خاطر همین اسم، این چشمه ها به باداب سورت معروف شدن. یه روایت دیگه هم هست که میگن قدیم ها، مردم این منطقه بالای چشمه سورت عبادت می کردن و از این رو، این اسم معنی خاصی هم پیدا کرده.

چشمه های باداب سورت رو بیشتر بشناسیم: قصه های آب و سنگ

توی این مجموعه بی نظیر، چندین چشمه با ویژگی های متفاوت داریم که هر کدومشون یه داستان خاص دارن. از رنگ و بو و مزه بگیر تا حجم آب، همه این چشمه ها با هم فرق دارن و همین تفاوت هاست که باداب سورت رو اینقدر خاص کرده. بیاین دونه دونه این چشمه ها رو با هم بشناسیم:

پلکان های رنگین کمانی: شاهکار طبیعت

وقتی به باداب سورت می رسید، اولین چیزی که چشماتونو خیره می کنه، همین پلکان های رنگین کمانیه. این تراس های پلکانی، حاصل هزاران سال زحمت طبیعته! آب پر از املاح معدنی مثل آهن، مس، گوگرد و آهک، آروم آروم رسوب کرده و هر پله رو با یه رنگ خاص ساخته. مثلاً آهک و نمک رنگ سفید رو میدن، آهن رنگ قرمز و نارنجی، و گوگرد هم رنگ زرد. به خاطر همین ترکیب رنگ ها، شما یه منظره ای می بینید که انگار یه نقاش ماهر، پله ها رو با قلموی رنگین کمانش کشیده.

تشکیل این پلکان ها یه فرآیند خیلی کند و زمان بره، فکرشو بکنید برای اینکه فقط یک سانتی متر از این حوضچه ها ساخته بشه، بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال زمان لازم بوده! این حوضچه ها تو اندازه های مختلف و با عمق های متفاوت، آب های زلال و شفاف رو تو خودشون نگه داشتن. وقتی نور خورشید به سطح آب می تابه، یه طیف رنگی خیره کننده ایجاد میشه که واقعاً تماشاییه. یه نکته مهم اینه که این سازه های طبیعی خیلی حساس و شکننده هستن، پس موقع بازدید باید حسابی مراقب باشیم که بهشون آسیب نزنیم و برای نسل های بعدی هم حفظشون کنیم.

چشمه شور و راز ‘برمودای اروست’

یکی از معروف ترین چشمه های باداب سورت، همین چشمه شوره. این چشمه یه استخر تقریباً ۱۵ متری با عمق زیاده که آبش انقدر شوره که حتی تو زمستون هم یخ نمی زنه! کف این استخر یه حفره عمیق به اسم برمودای اروست داره که محلی ها عمقشو تا ۹۸ متر تخمین میزنن و بهش میگن بن ندار یا بی پایان. آب این چشمه پر از املاح معدنی و نمکه و خیلی ها معتقدن برای درمان دردهای کمر و پا، بیماری های پوستی، روماتیسم و حتی میگرن مفیده. به خاطر همین خواص درمانی، خیلی از گردشگرا میان و تو این استخر شنا می کنن.

نکته جالب اینجاست که به خاطر شوری زیاد آب، هیچ موجود زنده ای تو این استخر نمی تونه زندگی کنه. اگه دقت کنید، یه رسوبات سیاه رنگ هم اطراف استخر هست که میگن اونم خواص درمانی داره و برای پوست خوبه.

چشمه ترش: آبی با طعم خاص

تو این مجموعه، یه چشمه دیگه هم داریم که آبش ترش مزه ست و رنگ قرمز و نارنجی داره. این چشمه که بهش چشمه تُرش یا باداب تُرش میگن، درست تو قسمت بالایی پلکان های رنگارنگ قرار گرفته. رنگ خاصش به خاطر وجود املاح معدنی، مخصوصاً اکسید آهنه که تو آبش حل شده. رسوبات آهن رو هم میشه اطراف دهانه چشمه به وضوح دید. آب این چشمه هم مثل بقیه چشمه ها همیشه جریان داره و علاوه بر زیبایی بصری، خواص درمانی هم داره. خیلی از بازدیدکننده ها از آب این چشمه هم برای تسکین دردهای عضلانی و مفصلی استفاده می کنن.

چشمه اکسیر حیات: هدیه طبیعت

چشمه اکسیر حیات واقعاً یکی از بخش های خاص و اسرارآمیز باداب سورت محسوب میشه. اینجا چندین چشمه کوچیک تر وجود دارن که هر کدومشون یه ویژگی منحصر به فرد دارن. یکی از این چشمه ها آبش خیلی شوره و یه دریاچه کوچیک رو تشکیل داده که حتی تو سردترین روزهای زمستون هم یخ نمی زنه. کنار این چشمه، چشمه های کوچیک تری هستن که به اکسیر حیات معروف شدن. آب این چشمه ها رنگ نارنجی داره و مزه اش ترشه، اما از همه جالب تر اینه که دائم و مثل نوشابه گازدار، از دل زمین می جوشه! اطراف دهانه این چشمه ها هم پر از رسوبات اکسید آهنه.

مردم محلی از قدیم الایام معتقدن که آب چشمه های اکسیر حیات کلی خاصیت درمانی داره و برای بیماری های پوستی، روماتیسم و دردهای مفصلی حسابی مفیده. حتی میگن نوشیدن آب ترش مزه این چشمه ها برای مشکلات گوارشی هم خوبه. فقط یادتون باشه که این منطقه خیلی حساسه و باید حسابی مراقب محیط زیستش باشیم. لطفاً هیچ زباله ای نریزید و به ساختار طبیعی چشمه ها آسیب نزنید تا این هدیه طبیعت برای همه بمونه.

سیاه تیل: لجن درمانی طبیعی

یه بخش دیگه از این مجموعه شگفت انگیز، سیاه تیل یا گِل سیاه نام داره. این منطقه به خاطر وجود یه ماده سیاه رنگ خاص که کنار چشمه های رنگارنگ قرار گرفته، این اسمو به خودش گرفته. این گل سیاه، برای لجن درمانی استفاده میشه و بومی های منطقه از گذشته های دور از خواص درمانیش خبر داشتن و برای درمان مشکلات پوستی و مفصلی ازش استفاده می کردن. اگه دوست دارید این تجربه متفاوت رو داشته باشید، می تونید از جاده ساری به کیاسر برید و بعد به سمت روستای اروست حرکت کنید تا به این بخش برسید.

گودال زمان: یه معمای سنگی

در قسمت های شمالی چشمه های باداب سورت، یه حوضچه با دیواره های سنگی قرار داره که اسمش گودال زمانه. این حوضچه سالهاست که خشک شده و دیگه جریان آبی توش نیست، به خاطر همین ساختارش با بقیه چشمه ها فرق می کنه. وسط این حوضچه یه چاهی هست که ازش گازهای مضری متصاعد میشه و برای همین، باید حسابی مراقب باشید. حتی دیده شده که اجساد پرندگان و حیوانات کوچیک هم اطراف این چاه پیدا شده. بعضی از مردم محلی میگن که قدیم ها شاه عباس صفوی تو این حوضچه شنا می کرده. بازدید از گودال زمان می تونه تجربه متفاوتی باشه، اما به خاطر خطرات احتمالی گازها، حتماً با احتیاط لازم و ترجیحاً با راهنمایی یه فرد محلی از این قسمت دیدن کنید.

بهترین زمان برای رفتن به باداب سورت

اگه از کسایی که تجربه سفر به باداب سورت رو دارن بپرسید، بیشترشون فصل بهار، مخصوصاً ماه اردیبهشت رو به عنوان بهترین زمان برای بازدید از این چشمه ها معرفی می کنن. تو این موقع از سال، چشمه ها حسابی پرآبن و طبیعت اطراف هم سرسبز و باطراوته. تازه، انعکاس نور خورشید تو آب چشمه ها، یه منظره واقعاً خیره کننده رو به وجود میاره که هیچ وقت از ذهنتون پاک نمیشه. تابستون که میشه، آب چشمه ها کمتر میشه و هوا هم گرم تر، شاید بازدید تو این فصل یکم سخت تر باشه.

پاییز و زمستون هم هر کدوم زیبایی های خودشونو دارن؛ طبیعت رنگ عوض می کنه و منطقه آروم تره. اما خب، تو این فصول هوا سردتره و ممکنه بارش هم داشته باشیم، مسیر هم یکم سخت تر میشه. پس اگه تو پاییز و زمستون قصد سفر دارید، حتماً قبلش آب وهوا و وضعیت جاده رو چک کنید و تجهیزات مناسب (مثل لباس گرم و کفش مناسب) همراهتون باشه. در کل، بهار و اوایل تابستون بهترین گزینه ها برای یه سفر خاطره انگیزه.

برای اقامت و امکانات: چی ببریم؟ کجا بمونیم؟

باداب سورت یه منطقه طبیعی دست نخورده و بکر محسوب میشه، به همین خاطر، امکانات رفاهی اونجا یکم محدوده. پس بهتره قبل از سفر، یه برنامه ریزی درست و حسابی داشته باشید و چیزهای مورد نیازتون رو همراه ببرید. بیاین ببینیم چه امکاناتی تو خود منطقه هست و برای اقامت کجا می تونید بمونید:

امکانات دم دست در باداب سورت

• پارکینگ: یه فضای محدود برای پارک ماشین ها نزدیک چشمه ها وجود داره. چون ظرفیتش کمه، اگه تو اوج شلوغی برید، ممکنه جای پارک به سختی پیدا بشه.

• سرویس بهداشتی: یه سرویس بهداشتی نزدیک پارکینگ و پایین تر از مسیر منتهی به چشمه ها هست. اما بعضی از کسایی که رفتن میگن ممکنه آب و مایع دستشویی نداشته باشه. پس بهتره حتماً لوازم بهداشتی شخصی خودتون رو ببرید که به مشکل نخورید.

• خرید مایحتاج: تو مسیر و روستاهای اطراف، مثل روستای اروست، می تونید مایحتاج اولیه رو تهیه کنید. اما باز هم توصیه میشه که آب آشامیدنی و خوراکی های مورد نیازتون رو از قبل بخرید و همراهتون ببرید، چون ممکنه تو مسیر انتهایی چیزی پیدا نکنید.

• راهنماهای محلی: بعضی از مردم بومی منطقه به عنوان راهنما فعالیت می کنن و می تونن اطلاعات خوبی درباره چشمه ها و مسیرهای اطراف بهتون بدن. اگه دفعه اولتونه که میرید، استفاده از یه راهنمای محلی حسابی بهتون کمک می کنه.

• نقاط استراحت: چند تا نیمکت و آلاچیق کوچیک چوبی و آهنی نزدیک چشمه ها تعبیه شده که می تونید اونجا استراحت کنید. اما تعدادشون محدوده، پس اگه دلتون میخواد راحت بنشینید و استراحت کنید، یه زیرانداز همراهتون داشته باشید.

در کل، باداب سورت یه منطقه طبیعیه که امکاناتش کمه، پس همیشه آمادگی لازم رو داشته باشید. آب آشامیدنی، تنقلات، لوازم بهداشتی شخصی، کفش مناسب برای پیاده روی و اگه قصد شنا دارید، لباس مناسب شنا رو یادتون نره. با رعایت این نکات، سفرتون راحت تر و لذت بخش تر میشه.

جاهایی برای موندن: اقامتگاه ها و کمپینگ

اگه دلتون می خواد یه شب رو تو دل طبیعت بگذرونید و آسمون پر ستاره باداب سورت رو تجربه کنید، گزینه های مختلفی برای اقامت دارید:

• اقامتگاه های بوم گردی: تو روستای مالخواست، یه اقامتگاه بوم گردی به اسم سورت هست که با ساختار سنتی کاهگلی و چوبیش، حس نوستالژیک خوبی به آدم میده. این اقامتگاه دو تا اتاق ۶ نفره داره و امکاناتی مثل پارکینگ اختصاصی، آشپزخونه عمومی و حتی راهنمای تورهای گردشگری رو هم ارائه میده. نزدیک روستای اروست هم اقامتگاه های بوم گردی دیگه ای هستن که می تونید ازشون استفاده کنید.

• خانه های روستایی: تو روستای اروست، بعضی از مردم محلی خونه هاشون رو به مسافرا اجاره میدن. اینجوری می تونید حسابی با زندگی روستایی آشنا بشید و فرهنگ مردم منطقه رو از نزدیک لمس کنید. این گزینه برای کسایی که دنبال یه تجربه محلی تر هستن، عالیه.

• کمپینگ: اگه اهل چادرزدن و کمپینگ هستید، می تونید تو مناطق عمومی اطراف روستا چادر بزنید و یه شب خاطره انگیز رو تو طبیعت بگذرونید. اما حواستون باشه که چادرزدن نزدیک خود چشمه ها ممنوعه. همچنین، لطفاً تو زمین های کشاورزی روستایی ها چادر نزنید و به حریم شخصی اونا احترام بذارید.

یه نکته مهم: چون تعداد و ظرفیت اقامتگاه ها و خانه های روستایی نزدیک باداب سورت محدوده، بهتره که قبل از سفر، حتماً جایی رو برای اقامت رزرو کنید تا به مشکل برنخورید. اگه هم نخواستید تو روستا بمونید، شهرهای نزدیکی مثل ساری و کیاسر هم هتل و ویلا برای اقامت دارن.

ساعت بازدید و هزینه بلیط: قبل از حرکت چک کنید!

باداب سورت در تمام طول سال به روی بازدیدکننده ها بازه. ساعات بازدید تو فصل های بهار و تابستون معمولاً از ۸ صبح تا ۸ شب و تو پاییز و زمستون از ۸ صبح تا ۵ عصر. البته این ساعت ها ممکنه بسته به شرایط نوری و فصلی تغییر کنه، پس بهتره قبل از برنامه ریزی برای سفر، اطلاعات به روز رو از منابع معتبر چک کنید.

برای ورود به منطقه هم باید بلیط تهیه کنید. در حال حاضر، هزینه ورودی برای گردشگران ایرانی حدود ۳۰ هزار تومن و برای گردشگران خارجی ۲۰۰ هزار تومنه. البته بچه های زیر ۵ سال هم میتونن مجانی وارد بشن. یه نکته مهم اینه که این مبلغ ها ممکنه با گذشت زمان تغییر کنن، پس خودتونو برای پرداخت هزینه بیشتر آماده کنید تا تو سفر به مشکل نخورید. این هزینه برای نگهداری و حفظ این میراث طبیعی دریافت میشه.

اما یه چیزی که خیلی مهمه اینه که ما به عنوان بازدیدکننده، مسئولیت داریم این محیط رو حفظ کنیم. متاسفانه گاهی اوقات از طرف بعضی از بازدیدکننده ها مشکلاتی در مورد رعایت نکردن قوانین، نریختن زباله و یا حتی آسیب زدن به سازه های طبیعی گزارش شده. همچنین، بعضی ها هم از کیفیت خدمات یا برخورد نگهبانان گله مند بودن. بیاید با مسئولیت پذیری و رعایت کامل نکات محیط زیستی، نه تنها به این منطقه آسیب نزنیم، بلکه به بهبود شرایط برای همه کمک کنیم تا این شاهکار طبیعی برای نسل های بعدی هم سالم بمونه.

اطراف باداب سورت چی داریم؟ سفرتون رو کامل کنید!

اگه اومدید باداب سورت، حیف نیست که از جاذبه های دیگه اطرافش دیدن نکنید؟ این منطقه پر از جاهای قشنگ دیگه هم هست که می تونید سفرتون رو باهاشون کامل کنید و یه خاطره بی نظیر برای خودتون بسازید:

دریاچه چورت

دریاچه چورت، یه جای فوق العاده آروم و دیدنیه که فاصله کمی با باداب سورت داره. این دریاچه تو دل جنگل قرار گرفته و برای کسایی که دنبال آرامش و طبیعت گردی هستن، یه گزینه عالیه. می تونید اونجا پیک نیک کنید، تو طبیعتش قدم بزنید و اگه اهل کمپینگ هستید، شب رو کنار دریاچه بگذرونید. البته امکانات رفاهی اینجا هم زیاد نیست، پس مایحتاجتون رو همراه داشته باشید.

سد سلیمان تنگه و آب بندان الندان (پله)

تو مسیر رسیدن به چورت یا اگه از مسیر ساری میاید، می تونید از سد سلیمان تنگه هم دیدن کنید که خودش یه جاذبه دیدنیه. نزدیک این سد، یه آب بندان قشنگ به اسم الندان (که بهش پله هم میگن) وجود داره. این آب بندان تو دل جنگل قرار گرفته و می تونید تو آبش قایق سواری کنید و از فضای آرامش بخش اطرافش لذت ببرید. اوایل بهار هم کلی گل های وحشی و سبزی های معطر اطرافش میروین که منظره رو قشنگ تر می کنن.

این ها فقط چند نمونه از جاهای دیدنی اطراف باداب سورت بودن. اگه وقت داشتید، می تونید برنامه سفرتون رو طوری تنظیم کنید که از سایر جاذبه های طبیعی منطقه ساری و مازندران هم دیدن کنید و حسابی از سفرتون لذت ببرید.

سخن پایانی

باداب سورت فقط یه مقصد گردشگری نیست؛ اونجا یه جای خاصه که روح آدمو تازه می کنه. دیدن اون پلکان های رنگین کمانی و شنیدن صدای جوشش چشمه ها، یه تجربه ایه که تا ابد تو ذهنتون میمونه. این شاهکار طبیعت، یه گنج پنهان تو قلب ایرانه که هر ایرانی باید حداقل یک بار تو زندگیش ازش دیدن کنه.

وقتی به باداب سورت رفتید، لحظه ای چشم هاتونو ببندید و اجازه بدید جادوی طبیعت تو وجودتون رخنه کنه. یادتون باشه که ما مسئولیم این زیبایی ها رو حفظ کنیم و بهشون آسیبی نزنیم، تا این میراث ارزشمند برای نسل های آینده هم باقی بمونه. پس اگه دلتون یه سفر متفاوت و پر از آرامش می خواد، چمدون هاتونو ببندید و راهی باداب سورت بشید. مطمئن باشید پشیمون نمی شید!