نمونه درخواست اجرای حکم حقوقی

بعد از کلی دوندگی و پیروزی در دادگاه، تازه نفس راحتی می کشیم و فکر می کنیم کار تمومه. اما راستش رو بخواهید، گرفتن حکم به تنهایی کافی نیست و مثل داشتن یه کلید بدون در میمونه! تا وقتی برای اجرای اون حکم حقوقی درخواست ندید، اون برگه فقط یه سند قطعیه و هیچ اثری نداره. یعنی باید آستین بالا بزنید و با یه نمونه درخواست اجرای حکم حقوقی مناسب، حکم دادگاه رو به مرحله عمل برسونید.

توی این مسیر، خیلی ها سردرگم می شن و نمی دونن از کجا باید شروع کنن، چه مدارکی لازمه و اصلاً چطور باید این درخواست رو تنظیم کنن. از یه آدم عادی که برای اولین باره پاش به دادگاه باز شده تا وکلای جوون و حتی دانشجوهای حقوق، همه ممکنه یه جاهایی دچار ابهام بشن. همینجاست که اهمیت یه راهنمای کامل و دقیق مشخص میشه. در ادامه این راهنمای جامع و کاربردی، از سیر تا پیاز اجرای حکم حقوقی رو با هم مرور می کنیم و یاد می گیریم چطور با یه نمونه درخواست اجرای حکم حقوقی حرفه ای، حقمون رو از محکوم علیه بگیریم.

درک مبانی اجرای حکم حقوقی: از صفر تا صد

قبل از اینکه بریم سراغ اینکه چطور یه درخواست اجرای حکم بنویسیم، باید ببینیم اصلاً اجرای حکم چیه و چه پایه های قانونی داره. این مرحله خیلی مهمه، چون اگه ندونیم چی به چیه، ممکنه توی پیچ و خم های اداری و قانونی حسابی کلافه بشیم.

اجرای حکم حقوقی چیه و چرا اینقدر مهمه؟

اجرای حکم حقوقی، یعنی مرحله ای که دادگاه، مفاد حکمی رو که قطعی شده، به زور قانون عملیاتی می کنه. فکر کنید شما توی دادگاه برنده شدید و مثلاً قرار شده طرف مقابل به شما پولی بده یا ملکی رو تخلیه کنه. خب، این حکم تا وقتی اجرا نشه، فقط یه تیکه کاغذ باقی می مونه و برای شما هیچ سودی نداره. اینجا وارد داستان اجراییه می شیم.

اجراییه، در واقع دستوری کتبی از طرف دادگاهه که به محکوم علیه (کسی که حکم علیهش صادر شده) ابلاغ میشه و ازش می خواد که ظرف یه مهلت مشخص، حکم رو اجرا کنه. اگه نکرد، دیگه نوبت به اقدامات اجرایی از طرف دادگاه می رسه. پس یادتون باشه، درخواست اجرای حکم چیزیه که شما به دادگاه می دید، و صدور اجراییه اقدامیه که خود دادگاه انجام میده.

مبنای قانونی اجرای احکام مدنی

همونطور که گفتیم، هر کاری توی مملکت ما یه قانون و قاعده داره. اجرای احکام مدنی هم از این قاعده مستثنی نیست و مهمترین قانونش، «قانون اجرای احکام مدنی مصوب سال ۱۳۵۶» هست. این قانون به ما می گه که چطوری باید یک حکم رو اجرا کنیم و چه مراحلی داره. مواد کلیدی از این قانون و همچنین قانون آیین دادرسی مدنی، راهنمای ما توی این راه هستن.

سه شرط اصلی برای اینکه یه حکم قابل اجرا باشه، اینهاست:

1. قطعی بودن حکم: یعنی حکم دیگه قابل اعتراض (تجدیدنظر، فرجام خواهی و…) نباشه و مهلت های قانونی برای اعتراض تموم شده باشن.
2. ابلاغ صحیح حکم: حکم باید به صورت قانونی به محکوم علیه یا وکیلش ابلاغ شده باشه. تا حکم به طرف مقابل نرسه، نمی تونید انتظار اجرای اون رو داشته باشید.
3. معین بودن موضوع حکم: یعنی دقیقاً مشخص باشه که محکوم علیه باید چیکار کنه. مثلاً اگه حکم، پرداخت پوله، مقدارش باید معلوم باشه، یا اگه تخلیه ملکه، مشخصات دقیق ملک معلوم باشه.

انواع احکام حقوقی که قابلیت اجرا دارند

همه احکام دادگاه ها قرار نیست به یک شکل اجرا بشن. بعضی هاشون به اجراییه نیاز دارن و بعضی ها نه. بیایید یه نگاهی به انواعشون بندازیم:

• احکام مالی: این ها احکامی هستن که توی اونا محکوم علیه باید یه مبلغ پولی رو به محکوم له بده. مثل مطالبه وجه سفته یا چک، دریافت مهریه، یا جبران خسارت. این احکام حتماً نیاز به اجراییه دارن.
• احکام غیرمالی: این احکام مربوط به انجام دادن یا ندادن یه کاره. مثلاً حکم تخلیه ملک، خلع ید (گرفتن ملک از دست کسی که غیرقانونی تصرف کرده)، تحویل مال معین (مثل پس دادن یه خودرو یا کالای خاص)، یا الزام به تنظیم سند رسمی. این ها هم معمولاً به اجراییه نیاز دارن.

یه نکته مهم اینجا وجود داره: تفاوت بین احکام اعلامی و اجرایی. احکام اعلامی، فقط یه وضعیتی رو اعلام می کنن و نیازی به اجراییه ندارن. مثلاً اگه دادگاه اعلام کنه که یه سند جعلیه، این خودش یه اعلامه و نیاز نیست کسی بره اون رو اجرا کنه. اما احکام اجرایی، مثل مطالبه وجه یا تخلیه، نیاز به یه اقدام عملی دارن و باید برای اجرای اونا درخواست اجراییه بدیم. برای روشن تر شدن موضوع، این جدول رو ببینید:

ویژگی	حکم اعلامی	حکم اجرایی
هدف	صرفاً اعلام یک وضعیت حقوقی	الزام به انجام یا ترک یک عمل
نیاز به اجراییه	ندارد	دارد
مثال	اعلام بطلان سند، اعلام وراثت	مطالبه وجه، تخلیه ملک، الزام به تنظیم سند

مراحل گام به گام درخواست و اجرای حکم: قدم به قدم تا احقاق حق

حالا که فهمیدیم اجرای حکم یعنی چی و چه انواع و پایه های قانونی داره، وقتشه که بریم سراغ مراحل عملی کار. این بخش شبیه یه راهنمای گام به گامه تا بدون سردرگمی، حقتون رو از دل دادگاه بیرون بکشید.

پیش نیازها و شرایط لازم برای درخواست اجرا

قبل از اینکه اصلاً فکری به سرتون بزنه که برید سراغ دایره اجرای احکام، باید مطمئن بشید که این چندتا قلم رو توی دست و بالتون دارید:

• حکم قطعی: یعنی باید مطمئن باشید که حکمی که دستتونه، دیگه اعتراض ناپذیره و اگه گواهی قطعیت هم از دادگاه بگیرید که چه بهتر. گاهی وقت ها خود دادنامه این قطعیت رو اعلام می کنه، گاهی هم باید جداگانه برای گواهی قطعیت درخواست بدید.
• ابلاغ قانونی حکم: حکم باید به صورت قانونی و به محکوم علیه یا وکیلش ابلاغ شده باشه. اگه محکوم علیه مجهول المکان باشه و از طریق روزنامه ابلاغ شده باشه، اون هم ابلاغ قانونی حساب میشه.
• موضوع حکم باید معین و مشخص باشه: همونطور که قبل تر گفتیم، باید دقیقاً معلوم باشه که دادگاه چی رو به نفع شما و علیه طرف مقابل صادر کرده.
• ذی نفع بودن درخواست کننده: فقط کسی می تونه درخواست اجرا بده که حکم به نفع اون صادر شده، یا وکیل و قائم مقام قانونی اون فرد.

مدارک مورد نیاز برای ثبت درخواست اجراییه

اینجا لیستی از چیزهایی که باید همراهتون باشه رو می نویسیم تا چیزی رو از قلم نندازید:

1. رونوشت مصدق دادنامه قطعی: این یعنی یه کپی از حکم که دادگاه تایید کرده که عین اصله. حواستون باشه اصل دادنامه رو معمولاً نگه می دارن و کپی برابر اصلش رو به شما میدن.
2. گواهی قطعیت حکم: اگه توی خود دادنامه به قطعیت حکم اشاره نشده باشه، باید یه گواهی جداگانه از دادگاه بگیرید.
3. کارت ملی و شناسنامه متقاضی: برای احراز هویت شما.
4. وکالت نامه (در صورت اقدام توسط وکیل): اگه وکیل دارید، باید وکالت نامه اش رو همراه داشته باشه.
5. سایر اسناد و مدارک مرتبط با موضوع حکم: مثلاً اگه حکمتون راجع به ملکه، سند ملک، اگه راجع به سفته یا چکه، اصل اونا رو باید همراه داشته باشید. البته معمولاً در مراحل اولیه رونوشت برابر اصل کافیه.

مراحل ثبت درخواست اجراییه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

خوشبختانه با پیشرفت تکنولوژی، دیگه نیازی نیست برای هر کاری مستقیم برید دادگاه. الان خیلی از کارها از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام میشه:

1. ورود به سامانه ثنا و انتخاب گزینه مربوطه: اول از همه باید تو سامانه ثنا ثبت نام کرده باشید و بعد به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنید.
2. بارگذاری مدارک و اطلاعات لازم: مدارکی که بالا گفتیم رو باید توی سامانه بارگذاری کنید.
3. بررسی و تأیید اولیه توسط دفتر خدمات: کارشناس دفتر خدمات، مدارک شما رو بررسی می کنه و اگه مشکلی نباشه، درخواستتون رو ثبت می کنه.

یادتون باشه که ثبت درخواست اجراییه از طریق دفاتر خدمات قضایی، اولین گام عملی شما برای احقاق حقتونه. پس با دقت و بدون عجله این مرحله رو انجام بدید.

فرآیند پس از ثبت درخواست تا شروع عملیات اجرایی

بعد از اینکه درخواستتون رو توی دفتر خدمات قضایی ثبت کردید، دیگه نوبت به دادگاه می رسه:

1. ارجاع درخواست به دادگاه صادرکننده حکم: درخواست شما به همون شعبه ای که حکم رو صادر کرده، برمی گرده.
2. صدور اجراییه توسط دادگاه: دادگاه، بر اساس درخواست شما، یه برگه به نام اجراییه صادر می کنه. توی این برگه دقیقاً مشخصات محکوم له و محکوم علیه، موضوع حکم و مهلت اجرای اون نوشته شده.
3. ابلاغ اجراییه به محکوم علیه: این اجراییه به محکوم علیه ابلاغ میشه و اون بنده خدا 10 روز مهلت داره تا خودش، حکم رو اجرا کنه.
4. ارجاع پرونده به دایره اجرای احکام: اگه محکوم علیه توی این 10 روز حکم رو اجرا نکرد، پرونده به دایره اجرای احکام فرستاده میشه تا اونا کار رو ادامه بدن.
5. تعیین مأمور اجرا: دایره اجرای احکام برای پرونده شما یه مأمور اجرا تعیین می کنه تا کارهای عملی رو پیگیری کنه.

عملیات اجرایی و پیگیری های بعدی: جنگ و گریز قانونی!

این بخش همون جاییه که کار جدی میشه و اجرای احکام وارد میدون میشه. اینجا ممکنه یکم دوندگی داشته باشید، ولی باید پیگیر باشید تا به نتیجه برسید:

• شناسایی و توقیف اموال محکوم علیه: اگه محکوم علیه حکم رو اجرا نکرد، شما می تونید از اجرای احکام بخواید که اموالش رو شناسایی و توقیف کنه. این اموال می تونه مالی باشه (مثل حساب بانکی، ماشین، ملک) یا غیرمالی (در بعضی موارد خاص).
• مزایده و فروش اموال توقیفی: اگه محکوم علیه بعد از توقیف اموال هم پول رو نداد، اموالش از طریق مزایده فروخته میشه و پولش به شما پرداخت میشه.
• اقدامات در احکام غیرمالی: مثلاً برای حکم تخلیه، مأمور اجرا میاد و ملک رو تخلیه می کنه و به شما تحویل میده.
• جلب محکوم علیه: اگه محکوم علیه پول داشت ولی پرداخت نکرد، ممکنه حتی حکم جلبش صادر بشه و به زندان بره تا تکلیف دینش مشخص بشه.
• مواجهه با اعسار محکوم علیه و تقسیط: بعضی وقت ها ممکنه محکوم علیه واقعاً پولی نداشته باشه. اینجا ممکنه درخواست اعسار بده و اگه دادگاه قبول کنه، پول رو قسطی پرداخت کنه.
• امکان اعتراض ثالث به عملیات اجرایی: گاهی وقت ها یه نفر سومی میاد و میگه که اموالی که توقیف شده مال منه، نه مال محکوم علیه! اینجا می تونه اعتراض ثالث کنه و عملیات اجرایی رو موقتاً متوقف کنه.

نمونه درخواست اجرای حکم حقوقی (متن های کاربردی و متنوع)

رسیدیم به بخش جذاب و کاربردی ماجرا! اینجا چند تا نمونه درخواست اجرای حکم حقوقی براتون آوردم که می تونید ازشون ایده بگیرید یا با تغییرات جزئی، برای پرونده خودتون استفاده کنید. یادتون باشه که این ها فقط نمونه هستن و هر پرونده ای شرایط خاص خودش رو داره.

نمونه 1: درخواست اجرای حکم مطالبه وجه (توسط شخص عادی)

فرض کنید شما از کسی پول طلبکار بودید و حکم مطالبه وجه به نفع شما صادر شده. این یه نمونه ساده و کاربردی برای شماست:

بسمه تعالی

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی (نام شهرستان)

(شعبه صادرکننده حکم)

با سلام و احترام

اینجانب: (نام و نام خانوادگی شما)

فرزند: (نام پدر)

کدملی: (شماره ملی)

آدرس: (آدرس کامل شما)

شماره تماس: (شماره موبایل)

موضوع: درخواست صدور اجراییه و اجرای حکم قطعی

احتراماً، به استحضار می رساند:

در پرونده کلاسه (شماره کلاسه پرونده) که در آن، آقای/خانم (نام و نام خانوادگی محکوم علیه) فرزند (نام پدر محکوم علیه) به کدملی (شماره ملی محکوم علیه) به عنوان خوانده دعوی، در مقابل اینجانب قرار داشتند، دادنامه شماره (شماره دادنامه) به تاریخ (تاریخ صدور دادنامه) صادر گردید.

این دادنامه محترم، پس از طی مراحل قانونی، در تاریخ (تاریخ قطعیت حکم) قطعیت یافته و به موجب آن، آقای/خانم (نام محکوم علیه) محکوم به پرداخت مبلغ (مبلغ به ریال) ریال بابت (موضوع محکومیت، مثلاً مطالبه وجه سفته شماره …) در حق اینجانب گردیده اند.

با توجه به اینکه مهلت مقرر قانونی برای اجرای حکم توسط محکوم علیه سپری شده و ایشان تاکنون از اجرای مفاد حکم امتناع نموده اند، لذا مستنداً به قانون اجرای احکام مدنی، تقاضای صدور اجراییه و ارجاع پرونده به دایره اجرای احکام برای انجام اقدامات قانونی لازم جهت استیفای حقوق اینجانب، مورد استدعاست.

مدارک پیوستی:

• رونوشت مصدق دادنامه قطعی شماره (شماره دادنامه)
• گواهی قطعیت حکم (در صورت نیاز)
• کارت ملی و شناسنامه متقاضی

با تشکر و احترام فراوان

نام و نام خانوادگی: (نام شما)

تاریخ: (تاریخ درخواست)

امضاء:

نمونه 2: لایحه درخواست صدور اجراییه (توسط وکیل دادگستری)

اگر وکیل هستید، لحن لایحه شما باید رسمی تر و حقوقی تر باشه. این نمونه به دردتون می خوره:

بسمه تعالی

ریاست محترم شعبه … دادگاه عمومی حقوقی (نام شهرستان)

با سلام و احترام،

موضوع: لایحه درخواست صدور اجراییه و تعقیب عملیات اجرایی در پرونده کلاسه …

احتراماً به وکالت از موکل خود، آقای/خانم (نام موکل) فرزند (نام پدر موکل) با کدملی (شماره ملی موکل)، به استحضار عالی می رساند:

به موجب دادنامه قطعی شماره (شماره دادنامه) صادره از آن شعبه محترم و به تاریخ (تاریخ صدور دادنامه)، در پرونده کلاسه (شماره کلاسه پرونده)، موکل اینجانب (محکوم له) و آقای/خانم (نام محکوم علیه) فرزند (نام پدر محکوم علیه) با کدملی (شماره ملی محکوم علیه) (محکوم علیه)، طرفین دعوی بودند. بر اساس این حکم قطعی، محکوم علیه موظف به (موضوع محکومیت، مثلاً پرداخت مبلغ …) در حق موکل گردیده است.

با عنایت به اینکه دادنامه فوق الذکر در تاریخ (تاریخ ابلاغ دادنامه) به محکوم علیه ابلاغ گردیده و مهلت قانونی جهت اجرای طوعی حکم سپری شده و نامبرده از اجرای مفاد حکم خودداری نموده اند، لذا مستنداً به مواد 1 و 5 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 و سایر مقررات مربوطه، بدین وسیله تقاضای صدور برگ اجراییه و ارجاع آن به دایره محترم اجرای احکام مدنی جهت پیگیری و تعقیب عملیات اجرایی و استیفای حقوق قانونی موکل را دارم.

مدارک پیوستی:

• رونوشت مصدق دادنامه قطعی شماره (شماره دادنامه)
• تصویر مصدق وکالت نامه وکیل

با تجدید احترام

نام و نام خانوادگی وکیل:

شماره پروانه وکالت:

تاریخ:

امضاء:

نمونه 3: درخواست اجرای حکم تخلیه ملک

اگر مالک هستید و حکم تخلیه ملکتون رو گرفتید، این نمونه می تونه کمکتون کنه:

بسمه تعالی

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی (نام شهرستان)

(شعبه صادرکننده حکم)

با سلام و احترام

اینجانب: (نام و نام خانوادگی شما)

فرزند: (نام پدر)

کدملی: (شماره ملی)

آدرس: (آدرس کامل شما)

شماره تماس: (شماره موبایل)

موضوع: درخواست صدور اجراییه و اجرای حکم قطعی تخلیه ملک

احتراماً، به استحضار می رساند:

در پرونده کلاسه (شماره کلاسه پرونده) که بین اینجانب (خواهان) و آقای/خانم (نام و نام خانوادگی مستاجر/متصرف) فرزند (نام پدر) به عنوان خوانده دعوی، در خصوص تخلیه ملک واقع در (آدرس دقیق ملک مورد حکم) به مساحت (مساحت ملک) متر مربع و پلاک ثبتی (شماره پلاک ثبتی) مطرح بود، دادنامه شماره (شماره دادنامه) به تاریخ (تاریخ صدور دادنامه) صادر و در تاریخ (تاریخ قطعیت حکم) قطعی گردیده است.

بر اساس مفاد دادنامه قطعی مذکور، خوانده محترم محکوم به تخلیه و تحویل ملک فوق الذکر به اینجانب گردیده اند. با توجه به ابلاغ حکم و سپری شدن مهلت قانونی، متأسفانه محکوم علیه تاکنون از تخلیه و تحویل ملک امتناع ورزیده اند.

لذا، مستنداً به قانون اجرای احکام مدنی، تقاضای صدور اجراییه و دستورات لازم جهت اعزام مأمور اجرا و تخلیه و تحویل ملک به اینجانب، مورد استدعاست.

مدارک پیوستی:

• رونوشت مصدق دادنامه قطعی شماره (شماره دادنامه)
• گواهی قطعیت حکم (در صورت نیاز)
• کارت ملی و شناسنامه متقاضی
• کپی سند مالکیت ملک

با تشکر و احترام فراوان

نام و نام خانوادگی: (نام شما)

تاریخ: (تاریخ درخواست)

امضاء:

نمونه 4: درخواست اجرای حکم تحویل عین معین (مانند خودرو یا مال مشخص)

اگر حکم دادگاه مبنی بر تحویل یک مال خاص (مثلاً خودرو، اثاثیه یا مدارک) به شماست، این نمونه درخواست رو می تونید استفاده کنید:

بسمه تعالی

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی (نام شهرستان)

(شعبه صادرکننده حکم)

با سلام و احترام

اینجانب: (نام و نام خانوادگی شما)

فرزند: (نام پدر)

کدملی: (شماره ملی)

آدرس: (آدرس کامل شما)

شماره تماس: (شماره موبایل)

موضوع: درخواست صدور اجراییه و اجرای حکم قطعی تحویل عین معین

احتراماً، به استحضار می رساند:

در پرونده کلاسه (شماره کلاسه پرونده) بین اینجانب (خواهان) و آقای/خانم (نام و نام خانوادگی محکوم علیه) فرزند (نام پدر) به عنوان خوانده دعوی، دادنامه شماره (شماره دادنامه) به تاریخ (تاریخ صدور دادنامه) صادر و در تاریخ (تاریخ قطعیت حکم) قطعی گردیده است.

به موجب مفاد دادنامه قطعی فوق الذکر، آقای/خانم (نام محکوم علیه) محکوم به تحویل عین معین (توصیف دقیق مال مورد حکم، مثلاً یک دستگاه خودروی پراید مدل 1395 به شماره پلاک ایران 11-123ب45، یا تعداد 100 جلد کتاب …، یا اسناد و مدارک شرکت …) به اینجانب گردیده اند.

با توجه به ابلاغ حکم و سپری شدن مهلت قانونی، متأسفانه محکوم علیه تاکنون از تحویل مال مورد حکم امتناع نموده اند. (در صورت اطلاع از محل نگهداری مال، می توانید اضافه کنید: بر اساس اطلاعات موجود، مال مذکور در حال حاضر در آدرس … نگهداری می شود.)

لذا، مستنداً به قانون اجرای احکام مدنی، تقاضای صدور اجراییه و دستورات لازم جهت اعزام مأمور اجرا و تحویل عین معین فوق الذکر به اینجانب، مورد استدعاست.

مدارک پیوستی:

• رونوشت مصدق دادنامه قطعی شماره (شماره دادنامه)
• گواهی قطعیت حکم (در صورت نیاز)
• کارت ملی و شناسنامه متقاضی
• هرگونه مدرک مربوط به اثبات مالکیت یا شناسایی مال

با تشکر و احترام فراوان

نام و نام خانوادگی: (نام شما)

تاریخ: (تاریخ درخواست)

امضاء:

نکات کلیدی، اشتباهات رایج و سوالاتی که ممکن است ذهنتان را درگیر کند

حالا که با مراحل و نمونه درخواست اجرای حکم حقوقی آشنا شدید، وقتشه که یه سری نکات مهم رو گوشه ذهن تون داشته باشید. این نکات می تونن سرعت کارتون رو بیشتر کنن و از بروز اشتباهات حسابی جلوگیری کنن.

نکات حقوقی حیاتی برای یک اجرای حکم موفق

گاهی وقت ها یک نکته کوچک می تونه سرنوشت اجرای حکم رو عوض کنه. پس این موارد رو جدی بگیرید:

• سرعت عمل، رمز موفقیت: هر چی زودتر بعد از قطعی شدن حکم، درخواست اجرا رو بدید، بهتره. معطل کردن ممکنه باعث بشه محکوم علیه فرصت پیدا کنه اموالش رو از دسترس خارج کنه یا به اسم کس دیگه ای بزنه.
• استعلام و شناسایی اموال: اگه محکوم علیه حکم رو اجرا نکرد، شما باید با کمک اجرای احکام، دنبال اموالش بگردید. دایره اجرای احکام می تونه از اداره ثبت اسناد، بانک ها، راهور و … استعلام بگیره تا دارایی های طرف مقابل رو پیدا کنه. هر اطلاعاتی که خودتون از اموال محکوم علیه دارید (مثل شماره حساب، پلاک ماشین، آدرس ملک) به اجرای احکام کمک زیادی می کنه.
• مستثنیات دین: یادتون باشه که همه اموال محکوم علیه قابل توقیف نیست! قانون یه سری اموال رو به عنوان مستثنیات دین شناخته که برای ادامه زندگی آبرومندانه محکوم علیه لازمه و نمیشه توقیفشون کرد. مثلاً مسکن مورد نیاز، اثاثیه ضروری منزل، ابزار کار، و مقداری از حقوق یا مستمری.
• حق الحفاظه و کارشناسی: تو بعضی از پرونده ها، برای نگهداری اموال توقیفی یا ارزیابی قیمت اون ها، ممکنه هزینه هایی مثل حق الحفاظه (هزینه نگهداری) یا دستمزد کارشناس نیاز باشه که معمولاً بر عهده محکوم له هست تا زمان وصول طلب.
• پیگیری مداوم: پرونده اجرای احکام رو ول نکنید به امان خدا! خودتون یا وکیلتون باید مدام پیگیر باشید، با مأمور اجرا در تماس باشید و اگه مشکلی پیش اومد، سریعاً از دادگاه بخواید که رسیدگی کنه.

اشتباهات رایج که باید از آن ها اجتناب کرد

خیلی ها توی این مرحله اشتباهاتی می کنن که باعث طولانی شدن یا حتی به بن بست رسیدن پرونده میشه. حواستون به این ها باشه:

1. عدم اطمینان از قطعیت حکم: مهمترین اشتباه اینه که قبل از قطعی شدن کامل حکم، درخواست اجراییه بدید. دادگاه درخواست رو قبول نمی کنه و این فقط وقت و انرژی شما رو هدر میده.
2. نقص مدارک: مدارک لازم رو کامل و درست آماده کنید. اگه مدرکی کم باشه یا برابر اصل نشده باشه، پرونده به مشکل می خوره.
3. اشتباه در مشخصات: حواستون باشه که مشخصات محکوم علیه، شماره پرونده و دادنامه رو دقیق و بدون اشتباه توی درخواستتون بنویسید.
4. عدم پیگیری: فکر نکنید همین که درخواست رو ثبت کردید، دیگه همه چیز خودبه خود جلو می ره. اگه پیگیر نباشید، پرونده توی دایره اجرا خاک می خوره.
5. ارائه درخواست به دادگاه غیرصالح: درخواست اجراییه رو همیشه باید به همون دادگاهی بدید که حکم اولیه رو صادر کرده (دادگاه نخستین)، حتی اگه حکم توی دادگاه تجدیدنظر قطعی شده باشه.

یکسری سوالات که شاید جوابشون رو لازم داشته باشید:

همیشه توی ذهن آدم سوالاتی میاد که شاید توی متن اصلی بهشون اشاره نشده باشه. بیایید به چند تا از این ها یه نگاهی بندازیم:

آیا داشتن وکیل برای اجرای حکم الزامی است؟

نه، الزامی نیست. شما خودتون به عنوان محکوم له می تونید مراحل اجرای حکم رو پیگیری کنید. اما راستش رو بخواهید، با توجه به پیچیدگی های قانونی و اداری، داشتن یه وکیل باتجربه می تونه خیلی کارتون رو راحت تر کنه، سرعت کار رو بالا ببره و احتمال خطا رو کم کنه. وکیل می دونه از کجا استعلام بگیره، چه درخواست هایی بده و چطور با دایره اجرای احکام تعامل کنه.

اگر محکوم علیه اموالی نداشته باشد، چه باید کرد؟

اینجا داستان فرق می کنه. اگه واقعاً محکوم علیه هیچ مالی نداشته باشه (به جز مستثنیات دین)، می تونه درخواست اعسار بده. اگه دادگاه اعسارش رو قبول کنه، محکوم به (پولی که باید بده) رو قسط بندی می کنه. در این حالت، شما باید صبر کنید تا اقساط پرداخت بشه. اگه محکوم علیه بعداً صاحب مالی شد، دوباره می تونید برای توقیف اون مال اقدام کنید.

اجرای حکم چقدر طول می کشد؟

این سوال مثل اینه که بپرسید چقدر راه مونده؟ جوابش به خیلی چیزها بستگی داره! از پیچیدگی موضوع حکم (مالی یا غیرمالی)، همکاری یا عدم همکاری محکوم علیه، وضعیت اموالش، و حتی سرعت عمل دایره اجرای احکام. یه پرونده ساده ممکنه چند هفته ای تموم بشه، ولی یه پرونده پیچیده ممکنه ماه ها یا حتی بیشتر طول بکشه. پیگیری شما در این روند خیلی مهمه.

نیم عشر اجرایی چقدر است و چه کسی باید آن را پرداخت کند؟

نیم عشر اجرایی، یه هزینه قانونیه که 5 درصد از مبلغ محکوم به (مبلغی که محکوم علیه باید بده) رو تشکیل میده. این هزینه ابتدا توسط محکوم له پرداخت میشه تا عملیات اجرایی شروع بشه، اما در نهایت، بر عهده محکوم علیه هست و از اموال توقیفی یا از مبلغی که پرداخت می کنه، کسر میشه و به محکوم له برمی گرده.

آیا می توان عملیات اجرایی را متوقف کرد؟

بله، در شرایط خاصی میشه. مثلاً اگه یه نفر سومی (غیر از شما و محکوم علیه) ادعا کنه که اموال توقیف شده مال اونه (اعتراض ثالث اجرایی)، می تونه درخواست توقف عملیات اجرایی رو بده. یا در مواردی ممکنه طرفین به سازش برسن و درخواست توقف کنن. گاهی هم با دستور موقت دادگاه میشه عملیات اجرایی رو متوقف کرد.

جمع بندی: حق گرفتنی است، نه دادنی!

خب، رسیدیم به انتهای مسیرمون. همونطور که با هم دیدیم، گرفتن حکم به تنهایی، آخر کار نیست و مرحله اجرای حکم، همون جاییه که حق شما واقعاً بهتون برمی گرده. این مرحله می تونه یه کوچولو پیچیده باشه، اما با آگاهی و دقت، میشه اون رو با موفقیت پشت سر گذاشت. یادتون باشه که حق گرفتنیه، نه دادنی!

امیدوارم این راهنمای جامع و نمونه درخواست اجرای حکم حقوقی که با هم مرور کردیم، بهتون کمک کنه تا با اطلاعات کامل و بدون دغدغه، پرونده اجرای احکام خودتون رو پیگیری کنید. اگه پرونده تون پیچیده است یا سوالات جزئی تری دارید، حتماً از یه وکیل یا مشاور حقوقی باتجربه کمک بگیرید تا مسیر براتون هموارتر بشه. آگاهی شما، بهترین سپر دفاعی برای حقتونه.