یارانه بنزین برای همه عملی نیست|وضعیت گازوئیل وخیم است

آفتاب‌‌نیوز :

مدت زمان زیادی است که صحبت از یارانه بنزین برای تمام اقشار مردم شنیده می‌شود و قرار بر این بود تا دولت به کسانی هم که فاقد خودرو هستند، ماهانه بنزین بدهد. اما طبق گفته کارشناسان، چنین طرحی نمی‌تواند عملی شود. 

حسن مرادی کارشناس انرژی در ارتباط با بحث یارانه بنزین و معایب آن به خبرنگار گسترش نیوز گفت: بنزین و به طور کل حامل‌های سوخت در کشور ما یک موضوع بسیار بحث برانگیز است. علت چنین موضوعی این است که مصرف بنزین دارای یک بعد و یک دامنه نیست و ابعاد بسیار مختلفی دارد. باتوجه به دارا بودن ابعاد مختلف، هرگونه دستکاری و تغییر ریل در این موضوع عواقب عجیب اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به دنبال دارد. اگرچه همه ما واقف هستیم که بنزین کم‌تر از لیتری ۲۵ هزار تومان برای دولت تمام نمی‌شود. اما این ۲۵ هزار تومان را باید به صورت ثمن وقف به مردم دهد تا مردم آن را از آب آشامیدنی ارزان‌تر بخرند و بی جهت آن را مصرف کرده و اهتمامی برای صرفه جویی نداشته باشند.

مرادی ادامه داد: تجربه نشان می‌دهد، دولت‌هایی که اشتباه کرده و بدون درنظر گرفتن عوامل جانبی، بر موضوع حساسی مانند بنزین دست گذاشته اند، عاقبت خوبی نداشته و بازخورد اجتماعی خوبی نگرفته اند. متاسفانه در جریان انتخابات، یکی از کاندیدا‌ها شعار می‌دهد و مطرح می‌کند که من نباید یارانه بنزین را تنها به دارندگان خودرو دهم و باید این یارانه به تمام مردم ایران تعلق گیرد. البته که چنین حرفی بسیار قشنگ است، اما عملی نخواهد بود. شما نمی‌توانید این یارانه مختصر را که ۶۰ لیتر در ماه است به تمام اقشار جامعه پرداخت کنید.

وی افزود: آقایی که طرح «وان» را مطرح می‌کند، چنین طرحی به این معناست که یک خانواده ۹ نفره در سیستان و بلوچستان، هر نفر ۳۰ لیتر در ماه سهمیه بنزین دریافت می‌کند. آیا هر ۹ نفر این افراد خودروی شخصی دارند؟ خیر. پس مجبور می‌شوند که این بنزین را در بازار آزاد بفروشند. قیمت بازار آزاد بنزین به مراتب پایین آمده و یک اخلال دامنه دار بزرگ در عرضه بنزین به وجود خواهد آمد؛ بنابراین کسانی که صحبت از توزیع بنزین در میان تمام اقشار جامعه می‌کنند، هیچ اطلاعی از ریاضیات و حساب و کتاب ندارند.

این کارشناس انرژی در ادامه این گفتگو به خبرنگار گسترش نیوز گفت: دولت باید در دراز مدت، با مردم صحبت کند و بگوید که ما می‌خوهیم یارانه بنزین را میان شما تقسیم کنیم. آیا شما راضی هستید و یا مانند سابق، فقط خودرو‌ها سهمیه بگیرند. البته که تمام این ۲ مورد از جیب وزارت نفت خواهد رفت. وزارت نفت چه کاره است که بنزین را به تمام اقشار پرداخت کند؟ قطعا وزارت نفت نمی‌تواند به تنهایی برای تمام اقشار جامعه یارانه بنزین درنظر بگیرد. تدبیری که در مجلس ششم اندیشیده شد، تدبیر بسیار خوبی بود. در مجلس ششم مطرح شده بود که اگر هرسال به صورت تدریجی ۲۰ درصد بر قیمت بنزین افزوده شود، برای مردم قابل تحمل‌تر است و نهاد‌های دولتی می‌توانند به راحتی این موضوع را کنترل کنند. این طرح چندسال اجرا شد که روش قابل قبولی بود.

مرادی افزود: متاسفانه مجلس هفتم، به بهانه تثبیت قیمت ها، جلوی هرگونه افزایش در حامل‌های انرژی و در بسیاری از مایحتاج مردم را گرفت. با گذشت زمان، با قیمت بسیار پایینی مواجه شدیم که سال‌ها به آن دست نخورد. زمانی که وزارت نفت تغییر مختصری را در قیمت بنزین اعمال کرد، دارای پیامد‌های اجتماعی و اقتصادی بود. این موضوع سبب بالا رفتن کرایه‌های تاکسی هم شد. مردم در برابر افزایش کرایه‌ها هیچ واکنشی نشان نمی‌دهند. بنابراین، چون دولت هیچ تسلط و نظارتی بر نرخ تاکسی‌ها ندارد، این قیمت‌ها لجام گسیخته افزایش پیدا می‌کند.

وی گفت: در بحث گازوئیل، باید مطرح کرد که فاجعه، وسیع‌تر از این حرفاست. اکر تمام ناوگان حمل و نقل در کشور را عوض کرده و یک ناوگان حمل و نقل جدید با مصرف بسیار پایین را حاکم کنیم، به مراتب سودمان بیشتر از فاجعه‌های زیست محیطی خواهد بود. بنابراین، تا دولتی سرکار نیاید که با مشورت کارشناسان، این موضوع را برطرف کند، موضوع نقل مجالس خواهد بود و سبب می‌شود تا هرکس درباره انرژی اظهار نظر کند. ما به سختی همین ۶۰ لیتر سهمیه را تامین کنیم. چطور می‌توان به تمام مردم جامعه بنزین داد؟ صحبت‌هایی از واردات بنزین مطرح می‌شود که بنده به شدت موافق چنین موضوعی هستم. راندمان پالایش در کشور بسیار پایین و بین ۱۸ تا ۲۴ درصد است. یعنی نفت‌هایی که پالایش می‌کنیم، راندمانشان ۲۴ درصد است؛ بنابراین می‌توان گفت که صحبت‌های آقای زنگنه درست است. زنگنه اشاره کرده است که ما اگر اجازه فعالیت پالایشگاه‌ها را ندهیم و بنزین را وارد کنیم، چندان ضرر نکرده ایم. چون این راندمانی که در پالایشگاه‌ها وجود دارد به درد نمی‌خورد.

این کارشناس انرژی در پایان اظهار کرد: باید برای بنزین و سایر حامل‌های انرژی فکر اساسی کرد و نمی‌توان با فریب افکار و طرح‌های خیالی مردم را فریب داد. افرادی که باید روی بحث حامل‌های انرژی فعالیت کنند، باید آدم‌های پخته و کارشناس‌های خبره‌ای باشند و با صبر و حوصله تصمیم‌های درست بگیرند.

منبع: گسترش نیوز